Introspectie

Kijk jij wel eens echt naar jezelf? Bijvoorbeeld naar wie je bent, wat je voelt en waarom je bepaalde dingen doet zoals je die doet Dit is introspectie.
Wat is introspectie precies?
Introspectie betekent letterlijk ‘naar binnen kijken’. Bij introspectie heb je het vermogen om van een afstand naar jezelf te kijken: je eigen gedachten, gevoelens, motieven, gedrag en fantasieën.
Je kunt op deze manier onder andere jouw gedrag en ervaringen waarnemen en beoordelen. Het helpt je bij het vinden van een antwoord op de vragen waarom en op welke wijze je iets gedaan hebt, wat je gevoel hierbij was. En misschien wel het voornemen om iets in de toekomst anders te doen.
Ook kun je zeggen dat je bij introspectie jezelf als het ware observeert. Bij deze observatie kun je patronen in je gedrag gaan herkennen die steeds terugkomen. Deze vaste gedragspatronen hebben we nodig in het dagelijks leven. Sommige dingen doe je automatisch, bijvoorbeeld je jas aantrekken voordat je naar buiten gaat. Dit is je automatische piloot. Je hoeft dan niet steeds eerst na te denken over een actie die je dagelijks uitvoert.
Vaste gedragspatronen ontwikkel je in de loop van je leven, door onder andere opvoeding en ervaringen. Je hebt ook vaste gedragspatronen in het contact met anderen. Soms is het goed om wat meer stil te staan bij deze vaste patronen. Bijvoorbeeld wanneer we niet meer tevreden zijn met hoe we iets doen omdat dit jezelf of de ander kwetst. In zo’n geval is het handig om meer bewust te zijn van je eigen gedrag. Om meer bewust te worden van jezelf en van je gedrag helpt introspectie. Oftewel zelfonderzoek of zelfreflectie.
Eigenlijk leer je jezelf beter begrijpen door introspectie. Je komt erachter wat voor jou belangrijk is, wat voor waarde je hecht aan al je ervaringen.
Goed om te weten is, is dat introspectie objectief is. Er is geen sprake van een ‘goed’ of ‘fout’. Hierbij is wat de ander ervan vindt niet belangrijk.
Introspectie is je aandacht naar binnen keren. Je gaat op zoek naar antwoorden binnen jezelf in plaats van buiten jezelf, om je heen te zoeken.
Je kunt introspectief zien op 2 manieren.
Oorzaak en gevolg van een situatie
Deze manier van introspectie helpt je bij het leggen van verbanden door te kijken naar de situatie waarin je zit en wat het gevolg daarvan is. Hier kun je leren inzien dat jouw gedrag, afhankelijk van de situatie, steeds een ander gevoel tot gevolg kan hebben. Denk bijvoorbeeld aan het gevoel wat je hebt na een ruzie met je partner. Dit is toch echt een ander gevoel dan wanneer je lol maakt met je kind of vrienden.
Zelfonderzoek
Je kijkt naar jezelf en wordt bewust van jouw gedrag en gevoelens. Deze manier van introspectie lijkt een beetje op mediteren.
Het is nu wat duidelijker wat introspectie precies betekent. Maar waarom zou je dit nodig hebben? Wat is de meerwaarde van introspectie?
Bovenstaande heb ik gevonden op www.depsycholoog.nl in mijn zoektocht naar zelfreflectie, ik vond het heel treffend hoe introspectie inzoomt op je eigen vermogen om naar binnen te kijken.
Voor mij is introspectie de basis in de zoektocht naar de beste versie van jezelf. De basis om jezelf te ont-wikkelen, je patronen te herkennen, je bewust worden van patronen die wel of niet voor je werken en welke je wil veranderen en welke niet. Het is aan jou. Het herkennen en omarmen van je eigen persoonlijk toegevoegdewaarde.
In mijn eigen leven pas ik het heel vaak toe. En als je dat zo frequent doet word je je ook bewust van hoe weinig mensen bereid zijn om dit zelf ook te doen. Mijn ervaring is wel dat je soms het gevoel hebt dat je aan het ‘kortste eind’ trekt omdat wanneer je maar jezelf kijkt je bewust bent dat jij aan het roer staat en dus in staat bent om dingen te veranderen. Je herkent sneller je ‘plek van moeite’, die plek waar je komt als je je bewust bent dat een vraag of opmerking die je raakt. Door introspectie toe te passen, het zelfonderzoek zoals hierboven beschreven. Je gaat op zoek bij jezelf waar het je raakt en wat het in je raakt. Durf je eerlijk naar jezelf te zijn er is geen goed of fout en durf je te kijken wat je anders zou kunnen doen en kies je er dan ook voor om het anders te doen? Mijn patroon is dat ik graag mensen ‘redt’ en mijn gedrag is dat ik me aanpas aan wat ik denk dat een ander nodig heeft. Met als gevolg dat ik iets doe voor een ander wat hij of zij niet gevraagd heeft. Met als daarvan gevolg dat het niet gezien wordt en daardoor ook niet gewaardeerd. Ik kan me daarover behoorlijk opwinden, boos worden en uiteindelijk ook heel verdrietig. Met als gevolg dat ik de relatie op scherp zet, wanneer dat gebeurd was mijn patroon dat ik me opstelde als een soort van slachtoffer en ging ik zitten wachten dat dat weer gezien werd. Een cirkel waar ik heel lastig uitkomt, zeker wanneer je geen introspectie toepast. Een ander gaat het niet anders voor je doen, dus wanneer je dit patroon wilt doorbreken dan begint het bij jezelf. Ik probeer nu heel bewust dat patroon te doorbreken en als ik denk dat iemand iets van mij nodig heeft, dan vraag ik het. Het gaat met vallen en opstaan, gelukkig is er geen goed of fout! Welk patroon ga jij doorbreken?
Kus en knuffel,
Monique